- LUSORIAE
- LUSORIAEapud Flav. Vopisc. in Bonoso, Hic idem quum quodam tempore in Rheno Romanas lusorias Germani incendissent, timore ne poenas daret, sumpsit Imperium: naves sunt, quae in Rheno semper instructae habe bantur et patatae ad arcendos barbororum transitus; quod etiam in aliis locis, in quibus Barbari non limitibus, sed magnis fluminibus dividebantur, obtinebat: quemadmodum in mari eadem fini liburnas Rom. adhibebant, de quibus duobus classium gencribus retro iam aliquid dictum est. Quia autem ad limites hosce, non tantum dispositae et armatae eiusmodi naves haberi solebant, sed etiam in ripa eorundem fluminum crebra erant exstructa castella, per milites servanda, qui limitem tuebantur, hinc saepe apud Auctores iunctim mentio fit castrorum, lusoriarumque, vide inter alia l. 4. Cod. de Offic. Iud. mil. Porto, qui in illis Lusoriis milites erant classici, Lembarii dicebantur, sicut, qui in castris, Castrianiet Casiriciani, quorum amborum meminit Aurelian. in Ep. ad Ulpium Crinitum: et qui in ripa, per cuneos dispositi, in vigilabant. Riparienses, l. 18. Cod. Theodos. de re mil. Sed nec unius generis Lusoriae. verum aliae Iudiciariae, aliae Agrarienses fuêre, l. un. Cod. eiusd. de Lusortis Danubii, ubi iubet Imp. quotannis novas de integro constitui in Moesiaco limite 4. Iudiciarias, et decem Agrarienses; in Scythico vero quinque Iudiciatias et 12. Agrarienses: ubi Agrarienses eae forte fuêre, quarum quottidie usus erat ad agrarias, h. e. excubias, faciendas; Iudiciariae autem quae limitaneorum Ducum, qui et Iudices dicebantur, inserviêre usibus, quoties limitem lustrare vellent et flumen decurrere, aut eriam in hostes transire. Vociss etymon hinc Salmas. arcessit, quod nec ad usum belli, ut triremes et aeratae; nec ad merces vehendas, hae naves factae essent, sed ad lusum tantum et solas circumvectationis delicias haberentur. Unde Lusorias et cubiculatas et cetera Regum ludibria in mari lascivientium, memorat Seneca, quas triremibus et aeratis opponit. Et λουσώριον πλοῖον. Epiph. dicitur illa navis, quâ delicatus Hadriani Antinous super Nilum ultro citroque lasciviens vectabatur, quam que una cum ipso in urbe Antinoi Hadrianus condidit et consecravit. Secd et lusorias posset aliquis appellare, quibus ludicra naumachiarum certamina, in laoubus aut filuminibus, aut etiam mari edebantur. Postea abusive ad quaslibet minores naves denotandas, vox extensa, indeque Lusoriae dictae, in fluminibus, levissima et expeditissima navigia, quibus ultro citroque flumina decurrebant milites, ad tuendeum limitem constituti, ut barbarorum excursus et exscensiones in Romanum solum prohiberent etc. Vide Salmas. Not. ad Vopisc. in Altrel. et Bonoso, nec non de Iure Att. p. 740. et 751. et Iac. Gothofred. ad d. tit. de Lusoriis Danubii. Adde Mosae Lusorias, ex Amm. Marcell. l. 17. c. 2. et l. 18. c. 2. et Lusorias per Orientem, in Nov. Theod. de Ambitu, supra nominatis, de quibus omnibus idem Gotlhofred. agit.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.